بر اساس رسم ورسوم ایرانی ها عروس خانم ها باید قبل از مراسم عروسی جهیزیه کاملی داشته باشند. هرچند این جهیزیه می تواند بر اساس الگوهای اسلامی بسیار سبک تعریف شود اما برخی رفتارها و خرده فرهنگ های ابداعی و غلط که ناشی از چشم و هم چشمی میان خانواده ها است آن را به سدی بزرگ برای خانواده عروس تبدیل کرده است.
گشت و گذار با عروس و دامادها در بازار جهیزیه تهران
در بازار جهیزیه باید کفش آهنی پا کرد و پرسان پرسان بهترین کالا و ارزان ترین آن را برای جهیزیه خرید. در این میان انتخاب لوازم اصلی آشپزخانه مانند اجاق گاز، یخچال، ماشین لباسشویی و جاروبرقی و غیره از اهمیت بیشتری برخوردار است و به قول معرف پیشانی جهیزیه محسوب می شود. با عروس و دامادهای جوان در بازار همراه شدیم تا نحوه خرید جهیزیه را گزارش کنیم. برخی فقط قیمت می پرسیدند و به هم خیره می شدند و برخی هم کارت فروشگاه را گرفته و گروهی هم سفارش خرید می دادند. همه جور عروس دامادی را دیدیم .... از کم درآمد تا قشر پردرآمد!
نکته قابل تامل این بود که در میان بازار لوازم خانگی (امین حضور تهران) برخی خانواده ها بیشتر به دنبال کالای ایرانی و برخی به دنبال کالای خارجی بودند. یکی از فروشندگان کالاهای ایرانی می گوید: افرادی بوده اند که از وضع مالی بسیار خوبی برخوردار بوده اند اما تاکید بر خرید کالای ایرانی داشته اند. وقتی سئوال کردیم می گویند ایرانی باید کالای ایرانی بخرد تا هم چرخ اقتصاد بچرخد و هم کشور رونق بگیرد. برخی از این خریداران بر اساس فرمایشات و تاکیدات مقام معظم رهبری و برخی هم بر اساس شعار کالای ایرانی رونق اقتصادی بر این تفکر استوار هستند.
اما در این میان برخی خانواده ها به دلیل قیمت پایین کالاهای ایرانی به سمت خرید جهیزیه ایرانی می روند در حالی که میل شان به کالای خارجی است. وقتی با آنها گفتگو کردیم گفتند کالای ایرانی مرغوبیت خوبی ندارد. هرچند شاید گارانتی و خدمات پس از فروش آنها وطنی باشد اما آنچه از یخچال و گاز و ماشین لباسشویی خارجی می خواهیم در ایرانی نیستو اصلا ایرانی قدرت رقابت با خارجی را ندارد.
در مورد چشم و هم چشمی هم با عروس و دامادها و خانواده در بازار گفتگو کردیم. همه قبول داشتند اما می گفتند چاره ای نیست چون به این فرهنگ غلط تن داده اند. در این میان برخی خانواده ها هم می گفتند: کاری به رسم و رسوم غلط نداریم و کار خودمان را می کنیم. دختر یا همان عروس و داماد هرچه نیاز داشته باشند خریداری می کنیم اما پول الکی برای کالاهای بی مصرف و تزئینی نمی دهیم.
یکی از عروس خانم ها می گفت: خردکن، تستر، چرخ گوشت، بخار پز، اتوی بزرگ، ساندویچ ساز و... شاید خیلی کم در خانه نیاز شود و می توان بعنوان مثال گوشت چرخ کرده را از بیرون خرید یا اینکه سبزی را بیرون خرد کرد. فروشنده مغازه هم گفت: بله اینها را اگر بخواهید خریداری کنید حدود ۳ تا ۶ میلیون تومان می شود.
میانگین قیمت کالاهای ایرانی و خارجی ویژه جهیزیه در بازار تهران
با حضور در برخی از فروشگاه های ایرانی از چند و چون قیمت لوازم خانگی با برند و مارک های ایرانی سوال کردیم. که به طور میانگین می توان گفت که اگر عروس و دامادهای جوان قصد خرید کالای ایرانی دارند قیمت ها فعلا اینطور است:
اجاق گاز ایرانی: از ۸۰۰ هزار تومان تا ۱.۴ میلیون تومان
یخچال ایرانی: از ۷۰۰ هزار تومان تا ۳.۷ میلیون تومان
جاروبرقی ایرانی: از ۳۸۰ تا ۴۵۰ هزار تومان
ماشین لباسشویی ایرانی: از ۹۰۰ هزارتومان تا ۱.۶ میلیون تومان
ماکروفر ایرانی: ۵۹۰ هزارتومان
در میان کالاهای خارجی هم پس از گشت و گذار در بازار به یک نسبت میانگین رسیدیم که می توان به شرح ذیل عنوان کرد:
اجاق گاز خارجی: از ۲.۷۰۰ تا ۵.۵ میلیون تومان
یخچال خارجی: از ۲.۵ میلیون تا ۱۱ میلیون تومان
جاروبرقی خارجی: از ۵۰۰ هزار تومان تا ۱.۲ میلیون تومان
ماشین لباسشویی خارجی: از ۱.۷ میلیون تا ۴ میلیون تومان
ماکروفر خارجی: از ۴۰۰ هزار تومان تا ۱.۶ میلیون تومان
تلویزیون خارجی: از ۱.۲ میلیون تا ۳ میلیون تومان
برای تهیه جهیزیه قطعا تنها گشت و گذار در بازار لوازم خانگی امین حضور تهران کافی نبود چراکه جهیزیه غیر از لوازم برقی و خانگی به وسایلی مانند چینی و بلور، پلاستیک، پرده و فرش، آئینه شمعدان، لوستر و حتی مواد خوراکی هم نیاز دارد تا بتوان آن را جهیزیه کامل گفت.
گزارش میدانی در بازار شوش و مولوی که مرکز توزیع و عرضه چینی و بلور و لوازم جهیزیه است هم قیمتهای جدیدی را به دست ما داد.
قوری کتری: از ۶۰ تا ۲۴۰ هزار تومان
سرویس قابلمه تفلون: از ۱۲۰ تا ۲۵۰ هزار تومان
قاشق و چنگال: از ۲۲۰ تا ۴۸۰ هزار تومان
میز اتو: از ۲۰ تا ۲۰۰ هزار تومان
سرویس چینی: از ۲۵۰ هزار تومان تا ۱.۵ میلیون تومان
سرویس و تکه های بلور: از ۱۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان
فرش ماشینی ۶ متری: از ۴۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان
آئینه و شمعدان: از ۲۰۰ و ۳۵۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان
اتوی بخار: از ۶۰ هزار تومان تا ۵۰۰ هزار تومان
سرویس پلاستیک: از ۱۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار تومان
روتختی: از ۶۰ هزار تومان تا ۵۰۰ هزار تومان
جهیزیه عروس حداقل ۱۲ میلیون تومان
البته در میان لیست خرید از پرده خانه تا کبریت، لوازم خیاطی، لوازم آرایشی و بهداشتی، کمد و تخت خواب و غیره هم بود که ریز قیمت ها را با توجه به کثرت اقلام نمی توان نوشت اما حدود قیمتها به دست آمد به نحوی که می توان گفت یک عروس خانم یا همان خانواده عروس برای تامین جهیزیه در حد متوسط (کمترین هزینه برای خرید کالاهای متعارف) باید حداقل ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان هزینه کند.
جهیزیه دخترهای پولدار ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان!
درمیان این بازار بزرگ و شلوغ جهیزیه، میانگین جهیزیه های شیک و خارجی هم به دست آوردیم. یعنی می توان گفت که اگر خانواده دختر از وضع مالی خوبی برخوردار باشد میانگین می تواند از ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان هزینه کند.
اتصال اجاق گاز به اینترنت!
شاید سئوال کنید چگونه؟ در پاسخ باید گفت که در میان کالاهای خارجی برخی کالاها خیلی خارجی بودند! یعنی یخچالی دیدیم که داخلش چندین دوربین و حسگر داشت و با اسم یخچال آمریکایی با قیمت حدود ۲۱ تا ۲۲ میلیون تومان عرضه می شد. همچنین اجاق گازی که به اینترنت متصل شده و قیمت ۱۴ میلیونی داشت یا ماشین لباسشویی که قیمتش حدود ۶ میلیون تومان بود. سرویس های بلور ۴ تا ۵ میلیون تومانی و وسایل تزئینی خانه قیمتشان سر به فلک می کشید.
در این گزارش تنها هدف ارائه نرخ اقتصادی جهیزیه نبود بلکه پاسخ خانواده ها در برابر چند پرسش قابل تامل و بررسی است. واقعا ازدواج خوب چقدر به جهیزیه خوب مرتبط است؟ آیا جهیزیه خوب ملاک و آغاز زندگی خوش است؟ چقدر خانواده ها برای تامین جهیزیه زیر بار قرض و اقساط با بهره می روند؟ هرچند پاسخ ها شاید تاسف آور باشد اما کاملا روشن بود. در گفتگوی خبرنگار با خانواده ها از سکته قلبی پدر و طلاق و دعواهای خانوادگی شنیدیم تا زندانی شدن سرپرست خانواده برای تامین جهیزیه و قرض ها و چک هایی که برگشت خورده است.
یک زوج جوان باید حداقل ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان وجه نقد داشته باشند تا به خانه بخت بروند!
هر چند شاید مبلغ ۱۲ میلیون تومان برای تامین یک جهیزیه آن هم بسیار بسیار ساده برای گروهی هیچ باشد اما برای عده ای که حقوق ماهانه آنها یک میلیون است بسیار بالاست. در این میان وام ازدواج ۳ میلیونی هم نمی تواند چاره کار باشد. این در حالی است که میانگین هزینه عروسی و جهیزیه یک پسر جوان حدود ۲۰ میلیون تومان می شود که آن هم حداقل است و با محاسبه ودیعه مسکن می توان گفت که یک زوج جوان باید حداقل در کلانشهری مانند تهران ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان پول نقد داشته باشند تا به خانه بخت بروند.
حالا خودتان این هزینه را با وام ازدواج ۳ میلیونی مقایسه کنید. می شود به آسانی ازدواج کرد؟ در این میان تنها فرهنگ سازی چاره کار نیست بلکه باید دولت هم کمک هزینه ازدواج جوانان را چند برابر کند. از تسهیلاتی مانند سالن عروسی رایگان تا وام ازدواج و حتی مسکن ویژه زوج های جوان که چند سالی بدون اجاره بتوانند خود را جمع و جور کنند. اینها پیشنهاداتی بود که در گفتگو های ما از سوی زوج های جوان عنوان شد.
سبک زندگی ایرانی اسلامی می تواند با کمک دولت به عنوان یک الگوی خوب برای ازدواج آسان جوانان تبدیل شود. حتی شاید یک مشاوره خوب برای تهیه جهیزیه و تسهیلات و خدمات شرکتهای ایرانی هم موثر باشد. یکی از فروشندگان می گفت: جوانانی هستند که حقوقشان ماهانه یک میلیون تومان است اما یک ماکروفر ۱.۶ میلیونی می خرند در حالی که کارایی زیادی در آغاز زندگی آنها ندارد.
